Giáng sinh là dịp lễ quan trọng nhất ở Pháp. Các thành phố sẽ tràn ngập không khí lễ hội từ giữa tháng 10 và kéo dài đến tháng 1. Vì Pháp được biết đến với nền văn hóa “Art de Vivre”, có rất nhiều mẹo để tận hưởng Giáng sinh theo cách truyền thống tại đây. Bài viết này sẽ giới thiệu cách người Pháp đón Giáng sinh và Năm mới, từ truyền thống nhất đến những nét riêng của từng vùng. Cho dù bạn có ở Pháp trong dịp Giáng sinh này hay không, tại sao không thử một lần tận hưởng lễ hội theo cách của người Pháp?
Ở Pháp, Giáng sinh theo truyền thống là một dịp đặc biệt mà các gia đình tụ họp. Mặt khác, năm mới là một sự kiện thường dành cho bạn bè. Thông thường, trường học sẽ có một kỳ nghỉ đông hai tuần và nhân viên sẽ nghỉ một tuần để thăm gia đình trong dịp lễ.
Một trong những cách thú vị nhất để chờ đợi ngày Giáng sinh là Lịch Mùa Vọng. Đây là một loại lịch đặc biệt dùng để đếm ngược đến ngày 25 tháng 12. Thông thường, lịch có 24 hoặc 25 cánh cửa nhỏ để mở mỗi ngày và bên trong là những món quà nhỏ được giấu trong đó. Truyền thống này bắt đầu đầu tiên ở Đức vào thế kỷ XIX, sau đó nó lan rộng ra khắp thế giới. Ở Pháp, lịch được bán từ giữa tháng 10, báo hiệu mùa Giáng sinh sắp tới. Hiện nay lịch có nhiều kiểu dáng và hình thức khác nhau, những món quà nhỏ có thể là sô cô la, kẹo, mỹ phẩm, trà, rượu, bia, pho mát, hoặc thậm chí là gan ngỗng! Các cửa hàng bánh ngọt hay sô cô la nổi tiếng đều có bán Lịch Mùa Vọng và chắc chắn không thể bỏ qua những cái tên như Pierre Hermé, Lenôtre, Sébastien Gaudard...!
Trang trí nhà cửa là điều cần thiết trong dịp lễ giáng sinh. Ở Pháp, cây thông Noel không phải là giả mà hầu hết là thật! Người Pháp thường mua một cây thông ở các cửa hàng hoa, chợ hoặc siêu thị. Những nơi này sẽ bày bán cây với nhiều kích cỡ khác nhau từ cuối tháng 11. Lý do tại sao cây thông được chọn vì luôn xanh tươi ngay cả trong mùa đông và tượng trưng cho cuộc sống vĩnh cửu. Bạn sẽ cảm thấy thư thái khi ngửi thấy hương thơm của những cây thông lan tỏa khắp phố.
Một khi đã có cây thông, công đoạn tiếp theo sẽ là trang trí. Ở Pháp, đồ trang trí cổ điển và dễ thương được ưa chuộng hơn các thiết kế hiện đại. Nếu bạn muốn có được một món đồ trang trí độc đáo, bạn nên đến các khu chợ Giáng sinh. Có rất nhiều món trang trí các họa tiết truyền thống như thiên thần, chuông, ngôi sao, kẹo gậy, tất... được làm bởi các nghệ nhân.
Bên cạnh cây thông Noel, người Pháp đôi khi trang trí cây holly với những quả đỏ trên bàn hoặc trong nhà. Tuy nhiên, vòng hoa lại không phổ biến lắm ở Pháp.
.JPG)
Trong dịp lễ cuối năm, mọi người thường bày “Cảnh Chúa giáng sinh”, còn gọi là “Crèche”, tại nhà và trong các Nhà thờ. Là những bức tượng nhân vật có chứng kiến sự ra đời của Chúa Giê-su. Vào tháng 12, người dân Pháp trưng bày "crèche" với kích thước thu nhỏ tại nhà riêng trong khi bạn sẽ có thể thấy khung cảnh lớn hơn nhiều ở các nhà thờ. Truyền thống này ra đời ở miền Nam nước Pháp vào cuối thế kỷ XVIII. Bắt đầu ở Provence, nhưng dần phát triển khắp nước Pháp. Bối cảnh thực sự về cuộc phiêu lưu của Chúa Giê-su là ở Palestine, nhưng các Santon mặc trang phục truyền thống của Provence. Những bức tượng nhỏ của santon trong trang phục đầy màu sắc đều rất dễ thương! Trong "crèche", santon tượng trưng cho "em bé" Jesus chỉ được thêm vào lúc nửa đêm ngày 24: lúc Chúa ra đời. Vào ngày 6 tháng 1, 3 bức tượng nhỏ của Magis được thêm vào cho ngày Hiển linh. Thông thường, crèche được trưng bày trong nhà cho đến giữa tháng 1. Nếu bạn muốn biết thêm về Santons, có thể xem bài viết chi tiết tại đây.
Chợ Giáng sinh (Marché de Noël) là địa điểm không thể bỏ qua dịp này. Uống rượu vang nóng hoặc sô cô la nóng, ăn bánh raclette nóng đầy phô mai chảy hoặc bánh churros mới chiên, mọi thứ ở chợ Giáng sinh đều hấp dẫn và đáng thử. Chợ Giáng sinh nổi tiếng nhất ở Pháp là chợ ở Strasbourg. Thành phố được mệnh danh là “thủ đô của Giáng sinh”, nơi này giống như một xứ sở thần tiên vào dịp cuối năm, là một nơi mà bạn nên đến một lần trong đời! Bên cạnh vùng Alsace, chợ của Lyon cũng rất quyến rũ và Vườn Tuileries hoặc La Défence là những nơi có chợ Noel lớn ở Paris và ngoại ô Paris. Bạn còn có thể tìm thấy ở đây những món đồ thủ công đặc sắc.
Đừng quên về khung cảnh rực rỡ của thành phố vào dịp lễ! Những ánh đèn lộng lẫy, những khung cửa với những màn trình diễn đặc sắc, cây thông Noel khổng lồ đều là những sự kiện chính của Giáng sinh. Từ giữa tháng 11, việc trang trí sẽ bắt đầu ở Pháp và kéo dài cho đến đầu tháng 1 (Ngày kết thúc thay đổi tùy theo địa điểm). Hàng năm, người Pháp luôn dành thời gian đi dạo ngắm sự thay đổi lộng lẫy của thành phố vào dịp cuối năm. Cây thông Noel chính của Paris nằm ở Galeries Lafayette. Chủ đề thay đổi hàng năm và lúc nào cũng sẽ khiến bạn ngạc nhiên!
Nói về hệ thống chiếu sáng, điểm nổi tiếng nhất ở Paris là trên đại lộ Champs Elysées. Vào năm 2020, sẽ khó khăn hơn nhiều cho khách du lịch ghé thăm Paris để tận hưởng khung cảnh này. Tuy nhiên, có một tin vui là đại lộ Champs Elysées sẽ tổ chức một buổi trình diễn ánh sáng ảo trực tuyến, có nghĩa là mọi người đều có thể tham gia lễ Giáng sinh ở Paris từ bất cứ đâu. Chiếu sáng bắt đầu từ ngày 22 tháng 11, từ 17:00 đến 02:00 theo giờ Pháp mỗi ngày. Bạn có thể bấm ngay tại đây để xem màn trình diễn trực tuyến!
Vào ngày 24, tất cả các cửa hàng đóng cửa sớm hơn thường lệ, mọi người trở về nhà. Rồi ngày hôm sau, đường phố sẽ trở nên hoàn toàn yên tĩnh. Hãy xem điều gì sẽ xảy ra trong 2 ngày này dưới đây!
Một trong những điểm đặc trưng nhất của Giáng sinh là một núi quà rất lớn! Ở Pháp, mọi người tặng quà cho tất cả các thành viên trong gia đình từ trẻ nhỏ đến ông bà. Người Pháp đặt những món quà của họ dưới cây thông Noel. Đầu tiên, họ để dép hoặc giày của tất cả các thành viên trong gia đình dưới gốc cây. Sau khi trẻ em ngủ quên vào đêm 24, người lớn để quà bên cạnh giày của người nhận để trẻ có thể biết được quà là của ai. Sau đó, sáng hôm sau mọi người bắt đầu mở quà của mình. Thật vui khi tất cả họ trao nhau những món quà thể hiện tình cảm. Tại sao không tặng quà cho mọi thành viên trong gia đình để cảm ơn họ trong dịp Giáng sinh này nhỉ?
Thói quen đón Giáng sinh của người Pháp đang thay đổi theo thời gian, nhưng theo truyền thống, có 2 bữa ăn đặc biệt cho Giáng sinh. Đầu tiên, được gọi là "Réveillon", là bữa tối của ngày 24. Đó là một bữa tối "đơn giản" không có thịt. Họ thường ăn chay hoặc các loại hải sản như hàu, tôm, tôm hùm,... Ở Provence, người ta thường ăn 13 món tráng miệng tương ứng với 12 vị tông đồ và chúa Jesus. Có bánh mì dầu ô liu truyền thống có tên "la pompe à l’huile d’olive", bánh kẹo và bánh ngọt địa phương (chẳng hạn như calissons nổi tiếng của Aix), nougat, kẹo trái cây, trái cây tươi và khô (nho khô, hạnh nhân, quả sung, quả phỉ). Vào tối ngày 24 mọi người ăn một phần nhỏ gồm 13 món tráng miệng khác nhau, để có được may mắn.
Bữa ăn nổi bật với thực đơn toàn món đặc biệt vào ngày 25. Tất nhiên, bữa ăn chỉ bắt đầu sau khoảng thời gian dài thưởng thức những món apéritif khác nhau. Bữa chính thường bắt đầu với gan ngỗng, rồi đến gà tây với hạt dẻ cho món chính. Chắc chắn, có một món tráng miệng đặc biệt là phần cuối cùng của bữa ăn Giáng sinh kiểu Pháp.
Voilà! Bánh Giáng sinh của Pháp là bûche de Noël (bánh khúc cây). Đúng như tên gọi, chiếc bánh có hình dạng của khúc gỗ. Về cơ bản, đây là một chiếc bánh cuộn phủ kem, nhưng thiết kế và thành phần khác nhau tùy theo từng loại bánh. Lịch sử của bûche de Noël lâu hơn nhiều so với cây thông Noel hay crèche, từ thời Trung cổ. Có lẽ, đây từng là một khúc gỗ thật! Ở một số quốc gia nói tiếng Pháp ở Châu Âu, có nhiều truyền thuyết khác nhau về khúc gỗ này. Một trong những nguồn gốc là một khúc gỗ cây ăn quả rất lớn để đốt trong lò sưởi. Người ta chọn một gốc cây lớn để có thể sưởi ấm ngôi nhà từ ngày 24 tháng 12 đến ngày 1 tháng 1. Một số khác lại giải thích rằng đó là sự tôn kính đối với mặt trời trong những ngày mùa đông đen tối.
Ngày nay, món tráng miệng này đã được biến tấu và đa dạng hơn như làm bằng mousse, kem,... Bûche de Noël sẽ là nơi gia đình quây quần và nở nụ cười giống như một lò sưởi ấm áp hiện đại.
.jpg)
Thời điểm hoành tráng nhất của Lễ Giáng sinh ở Pháp là các buổi thánh lễ và hòa nhạc đặc biệt được tổ chức tại các nhà thờ vào đêm 24 tháng 12. Người Pháp muốn đón Giáng sinh theo truyền thống, đến nhà thờ vào đêm 24. Mỗi nhà thờ có lịch khác nhau, bạn có thể xem chi tiết tại đây. Bầu không khí của Thánh lễ lúc nửa đêm rất trang nghiêm và thanh tịnh.
Nếu bạn ở Pháp vào Giáng sinh này và dự định tham gia Thánh lễ Giáng sinh, lễ thường kéo dài 1 - 2 giờ trong nhà thờ có nhiệt độ lạnh, nên nhớ mặc quần áo thật ấm với găng tay, ủng,...
Hơn nữa, tại một số nhà thờ, sẽ có một vở kịch về Chúa giáng sinh. Nếu muốn xem chi tiết, các bạn có thể tìm kiếm "crèche vivant".
Sau những ngày Giáng sinh êm đềm, năm mới đến. Trái ngược với Giáng sinh, năm mới là một lễ hội sôi động hơn! Trang trí Giáng sinh vẫn còn và những tập tục truyền thống vẫn tiếp tục cho đến ngày 6 tháng 1. Về cơ bản, các cửa hàng đóng cửa sớm hơn vào ngày 31 tháng 12 và đóng cửa vào ngày 1 tháng 1. Nhưng người Pháp ăn mừng năm mới theo một cách khác.
Đêm giao thừa được gọi là “réveillon du Nouvel An” và đây cũng là một sự kiện quan trọng ở Pháp, nhưng không khí khác hoàn toàn so với Giáng sinh. Vào thời khắc giao thừa, người Pháp thường tổ chức tiệc tại nhà với bạn bè. Đó không phải là một sự kiện long trọng mà là một sự kiện thú vị. Người Pháp thường mời bạn bè, dùng một bữa ăn đầy đủ từ khai vị đến tráng miệng. Thực đơn khá giống với thực đơn dành cho Giáng sinh. Sau đó, họ khiêu vũ suốt đêm trong khi uống sâm panh. Vào lúc nửa đêm, mọi người nói “Bonne année (Chúc mừng năm mới)” và hôn nhau, gọi điện cho gia đình hoặc gửi tin nhắn để chúc một năm mới hạnh phúc.
Văn hóa thú vị là cây tầm gửi. Bạn có thể đã thấy nó trong các bộ phim. Ở Pháp, người ta gắn một cây tầm gửi vào đèn chùm, và họ hôn người thân của mình dưới cây tầm gửi vào lúc nửa đêm. Đó là một truyền thống rất cổ xưa có nguồn gốc từ người Celt. Cây tầm gửi tượng trưng cho sự bất tử vì lý do giống như cây thông Noel (luôn xanh tươi). Vì vậy, nó được cho là có thể chữa khỏi bệnh tật, mang lại khả năng sinh sản và hạnh phúc. Ngày nay, phong tục hôn nhau dưới gốc cây tầm gửi vào lúc nửa đêm để cầu may mắn và hạnh phúc trong tình yêu vẫn còn tồn tại.
Trên khắp nước Pháp, có rất nhiều sự kiện đếm ngược. Một trong những điểm nổi tiếng nhất là ở Champs Elysées. Đường phố sẽ được dành riêng cho người đi bộ và mọi người đếm ngược khi xem màn trình chiếu tuyệt đẹp trên Khải Hoàn Môn. Sự kiện bắt đầu vào khoảng 40 phút trước nửa đêm với một màn trình diễn ánh sáng kết hợp âm thanh hấp dẫn, nhưng để có được một địa điểm tốt, bạn nên đến đó trước 2 giờ.
Vì có rất nhiều người tập trung ở đó, nên sẽ khó để tìm được một vị trí tốt, đi vệ sinh và quay trở về nhà. Bạn cũng nên cẩn thận với móc túi!
Lễ Hiển Linh kỷ niệm chuyến viếng thăm của ba nhà thông thái đến Bethlehem bằng cách đi theo ngôi sao sáng trên bầu trời vào ngày Chúa Giê-su sinh ra. Cuộc hành trình của họ kéo dài 12 ngày trước khi họ nhìn thấy Chúa Giê-su và tặng quà cho cậu bé (đó là lý do tại sao Lễ hiển linh diễn ra 12 ngày sau lễ Giáng sinh). Để thể hiện khung cảnh này, có một truyền thống để thêm 3 bức tượng Santon của những nhà thông thái vào crèche ngày 6 tháng 1.
Một truyền thống khác cho Lễ hiển linh là chia sẻ “galette des Rois (bánh của các vị vua trong tiếng Pháp)” với bạn bè hoặc gia đình của bạn. Bánh tròn với nhân frangipane (làm từ hạnh nhân, bơ, trứng và đường) bên trong có một món đồ nhỏ, được gọi là "fève" trong tiếng Pháp, được giấu. Người tìm thấy món đồ sẽ đeo vương miện bằng giấy và trở thành Vua / Nữ hoàng. Tuy nhiên, nguồn gốc của truyền thống này không liên quan đến Cơ đốc giáo. Lịch sử của nó bắt đầu từ thời La Mã. Người La Mã tổ chức lễ Saturnalia, lễ ngày đông chí, với việc chỉ định vua hoặc hoàng hậu trong một ngày, bằng cách sử dụng một hạt đậu giấu trong một chiếc bánh. Hàng năm, các cửa hàng bánh ngọt của Pháp lại bán những chiếc bánh vua vào dịp đầu năm. Hương vị, hình dáng, mẫu mã của món đồ bên trong rất đa dạng. Truyền thống này cũng được lan truyền ở các nước châu Á, vì vậy thật dễ dàng để thử trải nghiệm thú vị này ở đất nước của bạn.
Ngay cả khi chúng ta không thể đi du lịch nước ngoài trong dịp Giáng sinh, những truyền thống này có thể khiến bạn cảm nhận được tinh thần Giáng sinh thực sự của Pháp. Nhóm O'bon Paris chúc bạn một Giáng sinh vui vẻ và một năm mới hạnh phúc!
Ảnh và bài viết: Nhóm O'bon Paris